KOMŞULARIMIZ

Çağımızın, çok ehemmiyetsizmiş gibi hayatın kenarına ittiği, hatta âdeta unutturduğu en mühim beşerî münâsebetlerimizden birisi de, elbette ki komşularımızdır. O bakımdan, komşularımızla olan alâka ve münâsebetlerimizi yeniden gözden geçirip ele almakta fayda var. Onlarla iyi geçinmeli, onlara iyilikte bulunmaya gayret etmeliyiz.

Resûlüllah (s.a.v.) Efendimiz buyuruyorlar ki:

“Kim Allâh’a ve âhiret gününe inanıyorsa, komşusuna iyilik etsin. Kim Allâh’a ve âhiret gününe inanıyorsa, müsâfire ikramda bulunsun. Kim Allâh’a ve âhiret gününe inanıyorsa, ya hayır söylesin, ya da sussun.” (S. Müslim, Îmân, 77)

Aslında komşularımız bizim için, gün olur en yakın akrabalarımızdan daha mühim hâle gelir. Hadîs-i şerifte Resûl-i zîşân (s.a.v.) Efendimiz, “Cibrîl (a.s.) bana komşu hakkında öyle tavsiyelerde bulundu ki, neredeyse onları (birbirine) mîrasçı kılacak sandım” (S. Buhârî, Edep, 28) buyurmuşlardır.

Şimdi Batı’nın insan hakları metinlerinde yer almayan; ama İslâmiyet’te çok büyük ehemmiyete sahip olan “komşu hakları”nın neler olduğuna bir bakalım:

1. Hastalandığında onu ziyâret etmek,

2. İhtiyacı olunca ona borç vermek,

3. Zor durumda iken yardımcı olmak,

4. İyiliğe nâil olunca tebrîk edip sevincine iştirâk etmek,

5. Başına bir musîbet geldiğinde onu tesellî etmek, acısını paylaşmak,

6. Havasını ve manzarasını kapatmamak için evinin önünde binâ inşâ etmemek,

7. Yemek kokusuyla onu rahatsız etmemek, gerektiğinde ona da o yemekten göndermek,

8. Vefat edince cenâzesine iştirâk etmek. (Taberânî, İthâfü’s-Sâde, 6/308)

Evet, Batı komşusunu hatırlamayabilir; onun kültüründe komşuya yer olmayabilir… Ama bizim dînimizde, âdet ve an‘ânelerimizde komşunun yeri büyüktür. Öyleyse gelin; küçük bir kıpırdanmayla, “komşu”yu yeniden hatırlayalım… Komşuluk münâsebetlerimizi, yukarıdaki maddeler ışığında yeni baştan ele almaya çalışalım.

 

11 Aralık 2000 Fazilet Takvimi